Zadajemy sobie czasami pytanie, po co sporządzać testament. Rzeczywiście także bez jego sporządzenia nasz majątek będzie dziedziczony, ale tylko poprzez testament możemy sami określić krąg spadkobierców, niektórych obciążyć poleceniem, komuś zrobić zapis, a kogoś wydziedziczyć.
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu spisywanie testamentu było domeną seniorów możnych i bardzo bogatych rodzin. Sam termin kojarzył się raczej z dziedzictwem niematerialnym niż rozdysponowaniem majątku na wypadek śmierci (któż nie zna utworu Juliusza Słowackiego pt. „Testament mój"?). Efekty są widoczne po dziś dzień. Wielu ludzi walczy o majątek po swoich dziadkach, rodzicach i innych przodkach wobec braku testamentu. Rodzinne umowy ustne są w tym zakresie niewystarczające a nieuregulowane sprawy spadkowe nastręczają konfliktów i kłopotów. Dlatego warto zaznajomić się z informacjami na temat testamentu i spisać porządne oświadczenie woli.
Stanowcza większość ankietowanych klientów banku ING opowiada się za dziedziczeniem emerytur wypłacanych z drugiego filara systemu emerytalnego. Nie wiadomo jednak czy odsetek ten nie zmniejszyłby się po przedstawieniu szczegółowych wyliczeń wysokości emerytury w różnych opcjach.
Jak podaje Gazeta Prawna, Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło projekt nowelizacji prawa spadkowego w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Krąg spadkobierców ustawowych zostanie rozszerzony o dziadków oraz pasierbów spadkodawcy, którzy w kolejce po spadek wyprzedzą gminę i Skarb Państwa.
Prawo spadkowe przewiduje instytucję tzw. zachowku, który ma zabezpieczyć interesy majątkowe najbliższych członków rodziny spadkodawcy. Spadkodawca może w testamencie pominąć członków najbliższej rodziny lub dokonać za życia darowizn, które uszczuplą masę spadkową, pozbawiając w ten sposób potencjalnych spadkobierców korzyści ze spadku. Majątek spadkowy przypadnie wtedy bądź tylko niektórym z najbliższych krewnych bądź dalszym krewnym lub osobom zupełnie obcym. Wówczas jednak określone osoby należące do kręgu spadkobierców ustawowych (tzn. osób, które dziedziczą w przypadku braku testamentu) mają w stosunku do osoby, która otrzymała korzyść majątkową od spadkodawcy (poprzez testament lub darowiznę) roszczenie o zachowek.
Testament to czynność prawna, w której określona osoba (testator) rozrządza swoim majątkiem na wypadek swojej śmierci, czyli wskazuje jaka jest jej wola co do tego kto i w jakich częściach powinien odziedziczyć jej majątek. W jednym testamencie może być zawarte rozrządzenie majątkiem tylko jednej osoby, nawet małżonkowie nie mogą sporządzić testamentu wspólnie.
Z chwilą śmierci spadkodawcy prawa i obowiązki zmarłego przechodzą na określone osoby. Powołanie do spadku wynika z ustawy albo następuje na podstawie testamentu. Jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu albo testament okazał się nieważny, albo testament został odwołany przez spadkodawcę lub powołany do spadku w testamencie spadkobierca nie chce lub nie może dziedziczyć, w grę wchodzi dziedziczenie ustawowe, czyli dziedziczenie z mocy samego prawa. Podobnie w przypadku, gdy spadkodawca rozrządził w drodze testamentu tylko częścią swojego majątku, co do pozostałej części wchodzi w grę dziedziczenie na podstawie ustawy.
W polskim systemie prawnym dziedziczenie emerytury jest zróżnicowane i zależy od tego, skąd świadczenie pochodzi. W iniejszym artykule zajmiemy się dziedziczeniem świadczeń pochodzących z obowiązkowych składek emerytalnych - wpłaconych na I filar (ZUS) i II ilar (OFE).